Karadeniz Bölgesi'nde 2024 yılı fındık üretimi, hem yoğun yağışların hem de kahverengi kokarca istilasının etkisiyle büyük bir krizle karşı karşıya. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın rekolteyi 740 bin ton olarak açıklamasına rağmen, yaşanan doğal afetler ve zararlı istilası, üretimde %40’a varan kayıplara neden oldu. Özellikle Ordu ve Giresun illerinde üreticiler büyük zarar görürken, fındık randımanı da %52’den %48’e düştü. Üreticilerden bazıları, ürünlerini hasat edemeden bahçelerinde bırakmak zorunda kaldı.
Bölgede Fındık Üretimi Durma Noktasında
Ordu’nun Fatsa ilçesi Ziraat Odası Başkanı Haydar Gürsu, bölgedeki durumun ciddiyetine dikkat çekerek, çiftçilerin büyük bir bölümünün bu yıl mahsullerini toplayamadığını belirtti. Gürsu, “Benim 2 tonluk bahçemden sadece 700 kilo fındık alabildim ve ayıklama işlemi sonrası bu miktar daha da düştü. Çoğu çiftçimiz ise bahçeye bile gitmedi. Durum gerçekten çok kötü” dedi. Gürsu, kahverengi kokarcanın hızlı yayılmasına işaret ederek, mücadelede kimyasal ilaçlamanın yetersiz kaldığını vurguladı.
Türkiye'nin Fındık İhracatında Büyük Tehlike
Fındık, Türkiye’nin en önemli tarımsal ihraç ürünlerinden biri. 2023-2024 sezonunda yaklaşık 2,3 milyar dolar gelir getiren fındık sektörü, bu istilanın devam etmesi durumunda ciddi bir darbe alabilir. Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) verilerine göre, Türkiye son 10 sezonda 20 milyar doların üzerinde fındık ihracatı gerçekleştirdi. Ancak bu yıl rekolte ve randımandaki düşüş, ihracatta da ciddi kayıpların habercisi. Gürsu, “Önlem alınmazsa, Türkiye’nin fındık ticareti üç yıl içinde tamamen bitebilir” diyerek tehlikeye dikkat çekti.
Biyolojik Mücadele Yetersiz
Uzmanlar, kahverengi kokarcaya karşı en etkili çözümün "samuray arıları" ile biyolojik mücadele olduğunu belirtiyor. Ancak bu yöntemin etkili olmasının 10 yılı bulabileceği ifade ediliyor. Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celal Tuncer, biyolojik mücadelenin uzun vadede çözüm sunacağını ancak mevcut durumda hızlı yayılmanın önüne geçilmesi gerektiğini vurguluyor.
Bölgede yaşanan kayıplar sadece fındıkla sınırlı kalmayabilir. Kahverengi kokarcanın hızla yayılmaya devam ettiği ve Ege ile Çukurova gibi tarım alanlarını da tehdit ettiği belirtiliyor. Tarım Bakanlığı’nın istilaya karşı mücadele için 2 milyon TL ayırdığı açıklanmış olsa da bu miktarın yeterli olup olmayacağı belirsiz.
Fındıkta Tehlike Çanları Çalıyor
Türkiye’nin en önemli tarımsal ürünlerinden biri olan fındık, hem küresel pazarda hem de yerli üreticiler açısından kritik öneme sahip. Ancak yaşanan kahverengi kokarca istilası ve olumsuz hava koşulları, hem üretimi hem de ihracatı tehdit ediyor. Uzmanlar, gerekli önlemler alınmadığı takdirde, fındık üretiminin önümüzdeki yıllarda ciddi oranda düşebileceği uyarısında bulunuyor.
www.tarimdasondakika.com
