Marmara Zeytin Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Marmarabirlik), 2024-2025 iş yılı zeytin alım kampanyası için alım fiyatlarını açıkladı. Tarihi bir rekolte artışının yaşandığı bu sezonda, yönetim kurulu tarafından belirlenen fiyatlar ve alınacak miktar, piyasa koşullarına ve üretici koruma politikasına göre şekillendi. Bu yazıda, Marmarabirlik’in belirlediği fiyatlar, rekolte durumları ve piyasa dengesine yönelik stratejileri incelenecek.
Marmarabirlik Yönetim Kurulu kararıyla kilogram başına ödenecek fiyatlar, dane büyüklüğüne göre belirlendi. Açıklanan fiyatlara göre:
- 180 dane cinsi zeytin kilogram başına 125 TL,
- 200 dane cinsi zeytin kilogram başına 105 TL,
- 380 dane cinsi zeytin (taban fiyat) kilogram başına 47 TL,
- Yağlık zeytin kilogram başına 45 TL olarak belirlendi.
Marmarabirlik Yönetim Kurulu Başkanı Hidamet Asa, yüksek rekoltenin olduğu bu sezonda üretici ortakları piyasa dalgalanmalarına karşı korumak amacıyla geçen yılın fiyatlarını avans fiyat olarak belirlediklerini ifade etti. Birlik, sezon boyunca toplam 60 bin ton zeytin alımı yapmayı planlıyor. Asa, alım bedellerinin %50’sinin peşin, kalan kısmının ise alım sezonu tamamlandıktan sonra ödeneceğini belirtti.
Geçen yıl "yok yılı" olarak adlandırılan bir sezon geçiren zeytin sektörü, 2024-2025 döneminde rekor seviyede bir rekolte ile karşı karşıya. Asa, bu yıl kooperatif ortaklarından 99 bin 300 ton rekolte beyanı aldıklarını açıkladı. Marmarabirlik’in ticari sürdürülebilirliğini sağlayabilmesi için asgari 35 bin ton ürün alması gerektiğine dikkat çeken Asa, geçen yıl alınan miktarın da 35 bin ton olduğunu belirtti. Bu yıl ise yüksek rekolte nedeniyle tüm kooperatif bölgelerinde rekor seviyeler görülüyor.
Hidamet Asa, zeytin hasadının zamana yayılmasının hem üreticiler hem de kooperatifler açısından önem taşıdığına değindi. Sofralık ve yağlık zeytin hasadının acele edilmesi halinde, arz fazlalığının oluşabileceğini belirtti ve bu durumun fiyatlar üzerinde baskı oluşturabileceğini ekledi. Asa, üreticinin korunması ve fiyatların dengelenmesi için hasadın kontrollü bir şekilde yapılmasının önemini vurguladı.
Asa, zeytin üreticilerinin korunması gerektiğini ifade ederek zeytin kilogram maliyetinin kooperatiflerin ortalaması baz alınarak 34,2 TL olarak hesaplandığını belirtti. Asa, piyasa belirsizliği ve yüksek rekoltenin fırsata çevrilmesi çabalarını eleştirerek Marmarabirlik’in üretici odaklı politikalarını savundu. Bazı alıcıların yüksek fiyatlı alım politikalarıyla piyasa dengesini bozma eğiliminde olduğunu belirten Asa, "Üretici kazanmalı ki üretimde devamlılık sağlansın" ifadesiyle üreticilerin Marmarabirlik’e destek vermesi gerektiğini vurguladı.
Marmarabirlik, 2024-2025 iş yılı için zeytin alım fiyatlarını ve alım planlarını açıklayarak yüksek rekoltenin yarattığı arz fazlalığı riskini yönetmek için önemli adımlar attı. Belirlenen fiyatlar, piyasa koşullarına göre üreticiyi koruma amacı taşıyor. Marmarabirlik’in yönetim politikası, sektördeki sürdürülebilirliği sağlamak ve piyasa dengesi açısından hasadın kontrollü ilerlemesini sağlamak üzerine kurulu. Bu sezonda rekor düzeyde bir üretim ve ürün miktarı beklenirken, Marmarabirlik’in açıklamaları, zeytin sektörünün geleceği açısından üretici ve kooperatif ilişkilerinde önemli bir yıl olacağına işaret ediyor.
