Fatura oyunlarıyla sübvansiyon kapılıyor, yerli üretici rekabet gücünü kaybediyor
İthalatçı firmalar, gerçeği yansıtmayan faturalarla ürünlerini "yerli" gibi gösterip, devletten milyarlarca liralık tarımsal kredi sübvansiyonu alıyor. Denetimsizlik, bu alandaki vurgunun önünü açıyor.
Yerlilik Oranları Kâğıt Üzerinde Artırılıyor
Tarım makineleri ve traktör alımında kullanılan sübvansiyonlu kredilerde devlet, belirli bir yerlilik oranı üzerindeki ürünler için çiftçiye düşük faizli kredi sağlıyor. Ancak birçok ithalatçı firma, ürünlerinin yerlilik oranını, fatura oyunlarıyla %50’nin üzerine çıkararak bu desteklerden haksız şekilde yararlanıyor. Firmalar; hammadde, parça ve girdi faturalarında oynama yaparak ürünleri “yerli” gibi gösteriyor.
Devletin Faiz Yükü Büyüyor
Ziraat Bankası aracılığıyla sağlanan tarımsal kredilerin %70’ine yakını sübvansiyonlu. Gerçekten %50’nin üzerinde yerlilik oranına sahip ürünlerde faizin %50’si devlet tarafından karşılanırken, bu oran %50’nin altında kalan ürünlerde bile %25’e kadar devlet katkısı sağlanıyor. Böylece ithal ürün %0 yerlilik oranına sahip olsa dahi, kamu kasasından para çıkıyor.
Yerli Üretici Zarar Görüyor, Dışa Bağımlılık Artıyor
Sahte belgelerle kredi avantajı sağlayan ithalatçılar, yerli üreticilerin elini zayıflatıyor. Üreticiler, artan maliyetler ve daralan satışlar nedeniyle üretimi kısmak zorunda kalıyor. Bu durum sadece yerli sanayiyi değil, aynı zamanda istihdamı da tehdit ediyor.
İthalat Patladı, Yerli Üretim Yerinde Sayıyor
2022-2024 yılları arasında Türkiye toplam 69 bin adet traktör ithal etti. Bu sayı, 2019-2021 dönemine göre %167 artış gösterdi. Aynı dönemde iç pazar %51 büyürken, yerli üretim yalnızca %24 artabildi. Traktör ithalatına son üç yılda ödenen toplam döviz miktarı 1,94 milyar doları buldu.
Destek Yerli Üreticiye Değil, İthalat Lobisine Gidiyor
Yerlilik oranlarının kontrol edilmemesi, sübvansiyonların ithalatçı firmalarca kullanılmasına yol açıyor. Bu durum, yerli üreticiye verilmesi gereken desteğin büyük kısmının yabancı markalara gitmesine neden oluyor. Uzmanlar, mevcut sistemin revize edilerek bağımsız denetim mekanizmasının devreye alınmasını ve yerlilik oranı tespitinde şeffaflık sağlanmasını talep ediyor.
www.tarimdasondakika.com
